Vinyl is de laatste jaren weer helemaal in opkomst. Steeds meer muziekliefhebbers herontdekken de warme klank van dit analoge medium en willen hun collectie uitbreiden. Maar welke soorten vinyl formaten zijn er eigenlijk? In dit artikel bespreken we de verschillende formaten en wat de voor- en nadelen zijn.
Wat is vinyl?
Vinyl is een muziekdrager gemaakt van polyvinylchloride (PVC). Het wordt ook wel een grammofoonplaat of kortweg plaat genoemd. Op een vinylplaat staat muziek opgeslagen in de vorm van groeven die door een naald worden afgetast en vervolgens worden omgezet in geluid. Vinyl was vooral populair in de jaren ’60 en ’70, maar maakt tegenwoordig weer een opmars vanwege de warme klank en nostalgische uitstraling.
Waarom is vinyl populair onder jongeren?
Een van de redenen waarom vinyl zo populair is onder jongeren, is de charme van het formaat. Vinylplaten hebben een groot oppervlak, waardoor de albumhoezen prachtig tot hun recht komen en artwork in al zijn glorie te bewonderen is. Het afspelen van vinyl is ook een hele ervaring op zich. Het is een ritueel waarbij de naald op de plaat wordt geplaatst en de muziek begint te spelen. Het creëert een nostalgische sfeer en geeft een gevoel van authenticiteit en verbondenheid met het verleden.
Kwaliteit van geluid
Een andere reden waarom jongeren kiezen voor vinyl, is de kwaliteit van het geluid. Vinyl heeft een warme, organische klank die digitaal niet te evenaren is. Het heeft een dynamiek die verloren gaat bij digitale muziek. Ook hoor je meer details in de muziek. Het luisteren naar vinyl wordt vaak beschouwd als een intieme manier van luisteren naar muziek.
Collectiviteit
Vinyl is ook een verzamelobject geworden onder jongeren. Het hebben van een vinylcollectie is een manier om jezelf te uiten en je eigen smaak te laten zien. Het is een gespreksonderwerp en het geeft een gevoel van trots en voldoening om een mooie collectie op te bouwen. Vinylplaten hebben ook een emotionele waarde, omdat ze vaak verbonden zijn met herinneringen of bepaalde periodes in het leven.
Tegenbeweging tegen digitalisering
Een andere reden waarom jongeren kiezen voor vinyl, is omdat het een tegenbeweging is tegen digitalisering. In een tijd waarin alles digitaal is en muziek voornamelijk gestreamd wordt, is vinyl een tastbaar medium dat niet kan worden gedownload of gestreamd. Het biedt een tegenwicht tegen de digitale overdaad en geeft een gevoel van authenticiteit en echtheid.
Waar moet je op letten bij het kopen van vinyl?
Als je vinyl wilt kopen, zijn er een aantal dingen waar je op moet letten. Allereerst is de staat van de plaat belangrijk. Check of er krassen of beschadigingen op zitten, want dat kan invloed hebben op de geluidskwaliteit. Verder is het goed om te kijken naar het soort vinyl. Er zijn verschillende soorten vinylformaten, zoals singles, EP’s en LP’s, die elk hun eigen speelduur en geluidskwaliteit hebben. Ook is het belangrijk om te letten op de persing van de plaat en de kwaliteit van het geluid. Verder is het goed om te kijken naar de hoes van de plaat, omdat die vaak een belangrijk onderdeel is van het ontwerp en de uitstraling van de plaat. Het is ook belangrijk om te kijken of de plaat in het juiste formaat is voor jouw platenspeler.
De verschillende vinyl formaten
Er zijn verschillende vinyl formaten beschikbaar, elk met hun eigen specificaties en kenmerken. Hieronder gaan we in op de verschillende vinyl formaten.
7 inch single
Een 7 inch single is een vinylplaat met een diameter van 7 inch (17,5 cm). Deze platen hebben meestal één liedje aan elke kant en worden vaak gebruikt voor singles en EP’s.
10 inch EP
Een 10 inch EP is een vinylplaat met een diameter van 10 inch (25 cm). Deze platen hebben meestal drie tot vijf liedjes aan elke kant en worden gebruikt voor EP’s (Extended Plays).
12 inch LP
Een 12 inch LP is een vinylplaat met een diameter van 12 inch (30 cm). Deze platen hebben meestal een capaciteit van 30 tot 60 minuten muziek en worden gebruikt voor volledige albums.
33 1/3 rpm
Een 12 inch LP met een snelheid van 33 1/3 rpm is de meest voorkomende vinylplaat. Dit formaat biedt de beste geluidskwaliteit en wordt gebruikt voor de meeste albums.
45 rpm
De 45 rpm vinylplaat wordt vaak gebruikt voor singles en EP’s. Ze hebben een betere geluidskwaliteit dan de 33 1/3 rpm vinylplaten, maar hebben een kortere speeltijd van ongeveer 10 tot 15 minuten per kant.
78 rpm
Een 78 rpm vinylplaat is een oud formaat dat niet meer veel wordt gebruikt. Deze platen hebben een diameter van 10 inch (25 cm) en een speeltijd van ongeveer 3 minuten per kant.
Voordelen en nadelen verschillende vinylformaten
7 inch single
Voordelen , altijd je favoriete nummer op een kant, meestal B kant een album of unreleased track. De hoes is vaak afwijkend van de album hoes. Ook wordt deze altijd op 45 toeren afgespeeld.
Nadelen. Meestal maar 4 minuten. Heel soms 5 a 6.
Altijd een adapter hebben om deze op de platenspeler te leggen (large centre hole). Hoewel de Engelse persingen of al standaard met adapter worden geleverd of hebben een small centre hole.
10 inch EP
Mini Lp op 33 toeren, vaak beginnende bands die niet genoeg nummers hadden voor een volledig album.
12 inch LP met 33 1/3 rpm of 45 toeren
Eind jaren 70 en de jaren 80. Lange versies van het originele nummer.
De single meestal 4 minuten ,nu wel eens oplopend tot 10 minuten van het nummer.
Vaak werd deze op 45 toeren afgespeeld maar ook op 33 toeren.
Ook werd de 12 inch gebruikt voor een album track(4minuten) doordat deze nu is geperst op lp formaat. Klinkt deze track mooier(warmer) minder gecomprimeerd dan de 7 inch
Vergelijk het met mp 3 of wav file.
33 toeren
Dit is de afspeelsnelheid van een plaat. Om precies te zijn 33⅓ toeren per minuut . Deze plaat heeft een diameter van 30 cm (12 inch)
45 toeren
Dit is de afspeelsnelheid van een plaat, namelijk 45 toeren per minuut.
78 toeren
Dit is de afspeelsnelheid van een plaat, namelijk 78 toeren per minuut.
78 rpm werd vroeger bij de bakelieten platen gebruikt. Dit komt niet meer voor.
Welke formaten zijn het populairst?
De 12 inch LP met 33 1/3 rpm is het meest populaire vinyl formaat. Dit formaat biedt de beste geluidskwaliteit en is ideaal voor het afspelen van volledige albums.
Vinyl is terug van weggeweest. Steeds meer mensen herontdekken de charme van dit analoge medium. Maar welke soorten vinyl formaten zijn er eigenlijk? In dit artikel hebben we de verschillende formaten besproken en de voor- en nadelen van elk formaat op een rij gezet. Ook hebben we gekeken naar de invloed van het formaat op de geluidskwaliteit.Tot slot hebben we tips gegeven waar je vinyl kunt kopen. Zo kun je optimaal genieten van je vinyl collectie.