Het vinylfananten woordenboek

• 12-inch: Een term die verwijst naar het standaardformaat van een vinylplaat. Een 12-inch plaat heeft een diameter van 30 cm.
• 180-gram vinyl: Een zwaarder type vinyl dat wordt gebruikt voor het persen van platen. Het wordt vaak geassocieerd met betere geluidskwaliteit.
• 7-inch: Een kleinere vinylplaat met een diameter van 17,5 cm. Het wordt vaak gebruikt voor singles.

A

• Anti-skating: Een functie op een draaitafel die de horizontale kracht compenseert die op de naald wordt uitgeoefend wanneer de plaat draait. Het helpt om een gelijkmatige tracking en balans te behouden tijdens het afspelen.

B

• B-kant: Een B-kant is een lied dat op een single staat maar dat niet de eigenlijke hit van de single is. In het vinyltijdperk stond de B-kant dan ook echt op de achterkant van de single.
• Bootleg: Een niet-officiële opname van een artiest of band die zonder toestemming is uitgebracht. Bootlegs worden vaak op vinylplaten gedrukt en zijn populair onder verzamelaars.

C

D

• Digitaal-analoogconverter (DAC): Een apparaat dat het digitale audiosignaal omzet in een analoog signaal dat kan worden afgespeeld op een draaitafel.
• Discogs: Een online database en marktplaats voor muziek, inclusief vinylplaten. Het stelt verzamelaars en kopers in staat om informatie over platen te vinden en te kopen/verkopen.
• Draaitafel: Het apparaat dat wordt gebruikt om vinylplaten af te spelen. Het bevat een draaiende schijf waarop de plaat wordt geplaatst en een toonarm met een naald die de groeven leest.
• Dubbelalbum: Een vinylplaat die twee LP’s bevat, meestal met een hogere speelduur dan een enkel album. Het wordt vaak gebruikt voor conceptalbums of uitgebreide muziekcollecties.

E

• EP: Een afkorting voor “Extended Play.” Een EP is een vinylplaat met een speelduur die langer is dan een single, maar korter dan een volledig album.

F

G

• Gatefold: Een type platenhoes waarbij de voorkant openklapt als een poort. Het biedt extra ruimte voor artwork of informatie.
• Grammofoonplaat: Een platte schijf gemaakt van vinyl waarop muziek wordt opgenomen.
• Groef: Een spiraalvormige inkeping op een vinylplaat waarin de geluidsopname wordt vastgelegd.

H

I

• Inserts: Extra materiaal dat bij een vinylplaat kan worden geleverd, zoals een tekstboekje, posters of downloadcodes voor digitale versies van de nummers.

J

K

• Kraakvrij: Een term die wordt gebruikt om aan te geven dat een vinylplaat in uitstekende staat verkeert, zonder krassen of beschadigingen die de geluidskwaliteit kunnen beïnvloeden.
• Kraken: Het geluid dat soms te horen is bij het afspelen van vinylplaten als gevolg van slijtage of vuil op de plaat.

L

• Label: Het gedrukte papier of karton dat op het midden van de vinylplaat is bevestigd. Het bevat informatie zoals de artiestennaam, het album en het platenlabel.
• Limited edition: Een speciale uitgave van een vinylplaat in een beperkte oplage. Deze platen kunnen unieke kenmerken hebben, zoals gekleurd vinyl of exclusieve bonusmateriaal.
• LP: Een afkorting voor “Long Play.” Een LP is een vinylplaat met een speelduur van ongeveer 30 minuten per kant.

M

N

• Naald: Een klein element aan het uiteinde van de toonarm van een draaitafel. Het volgt de groeven van de plaat en zet de fysieke beweging om in een elektrisch signaal.

O

P

• Picture disc: Een vinylplaat waarop afbeeldingen zijn gedrukt in plaats van alleen maar een effen kleur. Dit creëert een visueel effect wanneer de plaat draait.
• Platenbeurs: Een evenement waar vinylplaten worden gekocht, verkocht en geruild. Het is een populaire ontmoetingsplek voor platenliefhebbers en verzamelaars.
  
• Platenborstel: Een zachte borstel of reinigingspad die wordt gebruikt om stof en vuil van de plaat te verwijderen.
• Platenhoezen: De beschermende hoezen die over vinylplaten worden geschoven om ze te beschermen tegen krassen, stof en vuil.
• Platenkast: Een speciale kast of rek waarin vinylplaten kunnen worden opgeslagen. Het beschermt de platen tegen stof en schade.
• Platenperserij: Een fabriek waar vinylplaten worden geproduceerd.
• Platenwinkel: Een winkel die gespecialiseerd is in de verkoop van vinylplaten. Hier kunnen liefhebbers en verzamelaars nieuwe en gebruikte platen vinden.

Q

R

• Re-mastering: Als materiaal opnieuw gemasterd wordt, is er sprake van remastering. Het resultaat hiervan wordt een remaster genoemd. Voorbeelden hiervan zijn muziek op een grammofoonplaat die wordt overgezet naar cd, of het opnieuw afwerken van een geluidsmix van een eerder uitgebrachte cd of muziekopname.
• Record Store Day: Een jaarlijks evenement dat wereldwijd plaatsvindt om de onafhankelijke platenwinkels te vieren. Op deze dag worden vaak exclusieve vinyluitgaven en speciale evenementen aangeboden.
• Reissue: Een heruitgave van een oudere vinylplaat. Dit kan worden gedaan vanwege de populariteit van het album of om de oorspronkelijke opname weer beschikbaar te maken voor verzamelaars.
• RIAA-curve: Een standaard equalizercurve die wordt gebruikt bij de productie en weergave van vinylplaten om de frequentierespons te optimaliseren en het geluid te verbeteren.
• RPM: Een afkorting voor “rotations per minute” (omwentelingen per minuut). Het geeft aan hoe snel de plaat moet worden afgespeeld. Standaardwaarden zijn 33⅓, 45 en 78 RPM.

S

• Serienummer: Een uniek identificatienummer dat aan elke vinylplaat wordt toegekend. Het kan worden gebruikt om de oplage en de zeldzaamheid van een plaat te bepalen.
• Single: Een vinylplaat met slechts één nummer aan elke kant. Het wordt meestal gebruikt voor het uitbrengen van individuele nummers.

T

U

V

• Verzamelaar: Een persoon die actief vinylplaten verzamelt, vaak vanwege de zeldzaamheid, waarde of emotionele waarde van de platen.
• Vinyl: Een synthetisch materiaal dat wordt gebruikt om grammofoonplaten te maken.

W

X

Y

Z